Sonata No. 11, "Turkish March" - Wolfgang Amadeus Mozart
Sonata nr 11 „Marsz turecki” – Wolfgang Amadeus Mozart , to popularny utwór na fortepian solo, skomponowany w 1783 roku. Jest ostatnią z 12 sonat fortepianowych skomponowanych przez Mozarta. Utwór uznawany jest za najtrudniejszy ze wszystkich sonat fortepianowych Mozarta.
Historia i wydanie utworu
Sonata nr 11 została napisana i zaprezentowana publiczności w 1783 roku, podczas gdy Mozart mieszkał w Wiedniu. Utwór jest jedną z najpopularniejszych sonat późniejszej części jego twórczości. Jest to jedyna jego sonata zawierająca finał, zwany Marszem Tureckim, który stał się jednym z najbardziej znanych utworów Mozarta.
Prawykonanie dzieła odbyło się 9 grudnia 1783 roku w prywatnym domu. Oryginalną partyturę zadedykowano przyjacielowi Mozarta Gottfriedowi van Swietenowi, wpływowemu mecenasowi. Była to jedyna sonata z dwunastu poświęconych Van Swietenowi, ale jako pierwsza została wykonana publicznie, w 1793 roku na koncercie charytatywnym w Pradze.
Uproszczona analiza składu
Utwór składa się z trzech części: dwóch części szybko-wolno-szybko i jednej części szybko-wolno. Dwie pierwsze części tworzą otwierające Allegro, natomiast końcowe Allegretto zawiera Marsz turecki. Część pierwsza utrzymana jest w tonacji F-dur o stonowanym charakterze i zawiera trudną kadencję. Część druga utrzymana jest w tonacji molowej i charakteryzuje się tonem poważniejszym. Część trzecią otwiera uroczysty marsz C-dur w stylu tureckim, którego temat główny zestawia z kontrastującymi epizodami w tonacji molowej. Utwór kończy się krótkim finałem Allegretto.
Dlaczego ten utwór jest tak popularny
Sonata nr 11 stała się jednym z najbardziej znanych utworów Mozarta dzięki wyjątkowemu połączeniu złożoności kompozycyjnej i melodyjnego uroku. Słynie z dramatycznego rozmachu i wirtuozowskich fragmentów, a jego głównym źródłem atrakcyjności jest Marsz Turecki. Egzotyczny smak TheMarch powstaje dzięki częstej modulacji i zastosowaniu ciężkich, synkopowanych rytmów. Elementy te w połączeniu z melodyjnością sprawiły, że utwór ten stał się jednym z najbardziej ukochanych utworów na fortepian solo wszechczasów.
Sonata nr 11 jest przykładem niezwykłej muzykalności i geniuszu kompozytorskiego Mozarta. Trudność techniczna i głębia ekspresji muzycznej czynią z niego prawdziwe dzieło sztuki, które urzekło publiczność na całym świecie. Choć stanowi wyzwanie zarówno dla solisty, jak i słuchaczy, słusznie zasłużył na swoje miejsce jako jeden z kultowych solowych utworów na fortepian Mozarta.
Data publikacji: 22. 02. 2023
